دوچرخه
قطعات
پوشاک
لوازم جانبی
کمپینگ و سفر
لوازم الکترونیکی
سرویس و نگهداری
اخبار
کاوش
مهارت
تغذیه
گالری
نقد و بررسی
راهنمای خرید
تعمیر و نگهداری
سلامتی و تناسب اندام
راهنمای سایز دوچرخه کوهستان – اندازه مناسب به‌همراه نکاتی درباره تنظیم دوچرخه
“چه سایز دوچرخه کوهستانی مناسب من است؟” این سوالی است که اغلب پرسیده میشود و باید هم پرسیده شود زیرا انتخاب سایز صحیح دوچرخه یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که باید بگیرید.
ما توصیه می‌کنیم که تا زمانی که درک کاملی از نحوه انتخاب یک دوچرخه مناسب برای قد و فرم بدن خود پیدا نکرده‌اید، اقدام به خرید دوچرخه نکنید. راهنمای جامع ما درباره هندسه دوچرخه و نحوه کنترل آن به شما کمک خواهد کرد.
بهترین دوچرخه کوهستانی برای شما که به‌درستی تنظیم و متناسب با بدنتان باشد، لذتی وصف‌ناپذیر از سواری به شما می‌دهد و سواری در مسیرهای دشوار را آسان‌تر و کنترل‌پذیرتر می‌کند. اما دوچرخه‌ای که کوچک باشد ممکن است در سواری‌های طولانی، سراشیبی‌های فنی و یا حتی مسیرهای مسطح، ناراحت‌کننده، عصبی‌کننده و غیرقابل‌اعتماد باشد.
فهرست مطالب
ادامه مطلب را بخوانید تا برخی از توصیه‌ها درباره سایز دوچرخه کوهستانی که باید در نظر بگیرید را مشاهده کنید به‌ویژه اگر در انتخاب سایز مناسب خود شک دارید. همچنین به شما کمک می‌کنیم تغییراتی که میتوانید در قسمت‌های مختلف دوچرخه‌تان ایجاد کنید را درک کنید تا عملکرد آن برای اندازه‌های شما، نیازهای شخصی و رشته موردعلاقه‌تان بهبود یابد. به عنوان مثال، بهترین دوشاخ‌های تعلیق دوچرخه کوهستانی را می‌توان برای تطبیق با نیازهای شما تنظیم کرد.
سایز مناسب دوچرخه کوهستان برای من کدام است؟
اگر از یک دوچرخه‌سوار با تجربه در مورد تناسب دوچرخه بپرسید او به شما خواهد گفت که تمام دوچرخه‌ها احساس و سواری متفاوتی دارند، حتی اگر اعداد آنها روی کاغذ تقریباً مشابه باشد.
سایزهای فریم و تنه دوچرخه‌های کوهستانی که توسط تولیدکنندگان ارائه میشود می‌تواند گیج‌کننده باشد. روش اندازه‌گیری تنه دوچرخه ثابت نیست. روش سنتی این است که طول لوله زین را فهرست کنند، اما حتی این مورد نیز متفاوت است، زیرا برخی از آنها بالای لوله زین و برخی دیگر وسط جایی که لوله بالایی به لوله زین متصل میشود را اندازه‌گیری می‌کنند.
بسیاری از تولیدکنندگان به‌سادگی دوچرخه‌های خود را با عنوان‌های S، M و L فهرست می‌کنند.
و اخیراً تولیدکنندگان دوچرخه به‌جای طول لوله زین و یا طول لوله بالایی، شروع به فهرست کردن سایزهای دوچرخه خود بر اساس چیزی به نام “دسترسی” یا “میزان دسترسی” (reach figures) کرده‌اند. میزان دسترسی در فریم دوچرخه به فاصله عمود بین مرکز طبق قامه و کاسه دوشاخ اطلاق میشود. (تصویر پایین)
این به آن معنی است که مهندسان میخواهند میزان دسترسی را افزایش دهند، در حالی که سعی دارند طول لوله زین و ارتفاع دسته‌ها را کوتاه‌تر و پایین‌تر نگه دارند. (ظاهری اسپرت‌تر برای دوچرخه بیافرینند!)
لوله زین کوتاه‌تر به معنای این است که افراد کوتاه‌تر می‌توانند دوچرخه‌هایی با دسترسی بلندتر را سوار شوند، زیرا می‌توانند ارتفاع زین را پایین‌تر تنظیم کنند، که این امر امکان سواری بر روی دوچرخه‌های بزرگ‌تر را فراهم می‌کند.
با این حال، هنگام خرید یک دوچرخه هنوز مهم است که طول لوله زین و لوله بالایی را در نظر بگیرید. طول لوله زین تعیین می‌کند که کمترین ارتفاع زین که می‌توان تنظیم کرد چقدر خواهد بود و طول لوله بالایی به‌طور تقریبی تعیین می‌کند که دوچرخه‌سوار چقدر کشیده به نظر می‌رسد.
پس از کجا میتوانید بفهمید که به چه سایز تنه‌ای نیاز دارید؟ مانند بسیاری از موارد دیگر در دوچرخه‌های کوهستانی یک راه‌حل کامل وجود ندارد زیرا میتوانید زین، کرپی و دسته فرمان خود را تنظیم کنید تا یک تناسب نسبتاً ناقص را به یک حس خوب تبدیل کنید.
ما همیشه توصیه می‌کنیم که به نمودارهای سایز‌بندی تولیدکنندگان نگاه کنید که معمولاً یک محدوده قد پیشنهادی برای هر سایز تنه دوچرخه‌ای که تولید می‌کنند را فهرست می‌کنند، اما در اینجا راهنمایی کلی آورده شده است که میتوانید در صفحات محصولات دوچرخه‌های کوهستان ما هم مشاهده کنید.
راهنمای سایز دوچرخه کوهستان
| سایز فریم اسمی | سایز فریم (اینچ) | قد (سانتی متر) |
| XS - XS/S | 13-14 | 148-158 |
| S - S/M | 15-16 | 158-168 |
| M - M/L | 17-18 | 168-178 |
| L - L/XL | 19-20 | 178-185 |
| XL - XL/XXL | 21-22 | 185-195 |
| XXL | 23 | 195-205 |
اصطلاحات مهم هندسی تنه دوچرخه و معنی آنها
همه ما انسان‌ها در اشکال و اندازه‌های متفاوتی هستیم و بیشتر دوچرخه‌های کوهستانی نیز چنین هستند، بنابراین توصیه می‌کنیم از اطلاعات زیر برای درک سایز تنه دوچرخه کوهستانی که باید سوار شوید استفاده کنید.
ابتدا، دانستن آناتومی یک دوچرخه کوهستانی خوب است، زیرا ما به این اصطلاحات اشاره خواهیم کرد.
- A. ساق زین (Seatstay)
- B. ساق زنجیر (Chainstay)
- C. لوله زین (Seat tube)
- D. لوله بالایی (Top tube)
- E. لوله پایین (Down tube)
- F. کرپی (Stem)
- G. لوله فرمان (Head tube)
وقتی به خرید دوچرخه بعدی خود فکر می‌کنید، مهم است که درک کنید چگونه هندسه دوچرخه بر روی نحوه سواری تأثیر می‌گذارد و هر عنصر هندسه آن چه معنایی دارد. درک این اصطلاحات به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید که چه سایز دوچرخه کوهستانی نیاز دارید.
وقتی به نمودارهای سایز تنه دوچرخه کوهستانی نگاه می‌کنید، این اصطلاحات همچنین به شما کمک می‌کنند بفهمید که هر اندازه‌گیری چگونه بر سایز دوچرخه تأثیر می‌گذارد.
- A. طول مؤثر لوله بالایی (Effective top tube length)، طول یک خط افقی مجازی است که بین بالای لوله فرمان دوچرخه و مرکز لوله زین در همان ارتفاع کشیده شده است.
- B. ارتفاع پشته (Stack height) فاصله بین مرکز براکت پایینی (محل نصب توپی تنه) و مرکز بالای لوله فرمان است. این اندازه‌گیری حداقل ارتفاع فرمان نسبت به براکت پایینی را تعیین می‌کند و با دسترس دوچرخه نیز رابطه دارد.
- C. طول لوله زین، فاصله از وسط براکت پایینی تا بالای لوله زین است. این طول تعیین می‌کند که زین دوچرخه چقدر می‌تواند بالا یا پایین تنظیم شود و به همین ترتیب برای دوچرخه‌سواران با پاهای بلند یا کوتاه مناسب است.
- D. طول لوله پایین، فاصله بین مرکز قسمت پایین لوله فرمان و مرکز براکت پایینی است. اندازه‌گیری طول لوله پایین معمولاً در نمودارهای اندازه‌گیری سازندگان قید نمی‌شود، اما این یک اندازه‌گیری آسان برای مقایسه دوچرخه‌ها در خانه است.
- E. افت براکت پایینی (Bottom bracket drop) نشان می‌دهد که مرکز براکت پایینی چقدر بالاتر یا پایین‌تر از خط افقی که مرکز محورهای جلو و عقب را به هم متصل می‌کند قرار دارد.
- F. ارتفاع براکت پایینی، فاصله بین مرکز براکت پایینی و زمین است.
- G. فاصله بین دو محور چرخ‌ها (Wheelbase) اندازه‌گیری افقی بین مرکز محورهای جلو و عقب است.
- H. فاصله مرکز جلو (Front centre)، طول افقی بین مرکز براکت پایینی و مرکز محور جلویی است.
- دسترسی (Reach) (توضیح داده شده در بندهای قبلی) طول بین براکت پایینی و مرکز بالای لوله فرمان است. دسترس بهترین شاخص برای تعیین میزان “جا داشتن” یک دوچرخه است، به‌ویژه زمانی که دوچرخه‌سوار به‌صورت ایستاده دوچرخه‌سواری می‌کند.
- A. زاویه مؤثر زین، زاویه خطی است که براکت پایینی را زمانی که در ارتفاع پدال قرار دارد، به مرکز بالای لوله زین متصل می‌کند. تولیدکنندگان اغلب زاویه مؤثر لوله زین را اعلام می‌کنند، اما ارتفاع اندازه‌گیری‌شده معمولاً فاش نمی‌شود.
- B. زاویه واقعی زین، زاویه لوله زین دوچرخه از افق اندازه‌گیری میشود.
- C. زاویه فرمان (Head angle)، زاویه لوله فرمان (Steerer tube) از افق اندازه‌گیری میشود.
دستیابی به تناسب کامل دوچرخه کوهستانی
تناسب کامل دوچرخه با بدن شما موضوعی است که نیاز به کار و تنظیمات مداوم دارد. ما دوچرخه‌سوارانی را می‌شناسیم که سال‌ها با دوچرخه‌ای که فکر می‌کردند تناسب کامل دارد، با دسترسی، ارتفاع زین، شکل فرمان، تنظیمات دوشاخ و بهترین لاستیک‌های دوچرخه کوهستانی به‌طور کامل تنظیم شده است و حتی فشار لاستیک‌ها به‌طور ایده‌آل باد شده بودند سواری می‌کردند، تا زمانی که متوجه شدند این دوچرخه کاملاً ایده‌آل نیست.
آنها متوجه می‌شوند که یک تغییر ساده، یا شاید حتی چندین تغییر ساده در تنظیمات دوچرخه می‌تواند سواری آنها را بهبود بخشد.
این تغییر اغلب چیزی به سادگی تغییر زاویه فرمان، تغییر فشار لاستیک‌ها یا کمتر یا بیشتر کردن میزان افت دوشاخ است. اغلب جزئیات کوچک در تنظیمات دوچرخه نحوه سواری و احساسی که نسبت به دوچرخه دارید را تغییر می‌دهد.
وقتی روی دوچرخه می‌نشینیم در سه نقطه تماس برقرار می‌کنیم: دستانمان روی فرمان، پاهایمان روی پدال‌ها و نشیمن‌گاهمان روی زین.
موقعیت نسبی این سه نقطه نحوه تناسب دوچرخه را تعیین می‌کند و چندین متغیر در محل دقیق آنها تأثیر دارند: طول لوله بالایی، زاویه زین، فاصله از براکت پایینی تا زین، طول طبق قامه، ارتفاع و عرض فرمان، طول کرپی و زاویه زین.
تنظیمات دوچرخه خود را گاهی تغییر دهید، سپس چندین سواری را امتحان کنید تا ببینید آیا این تغییرات را می‌پسندید یا خیر. برخی چیزها در ابتدا احساس ناراحتی می‌دهند، اما بعد از چند بار سواری درست به نظر می‌رسند.
در بخش‌های بعدی دستورالعمل‌های اساسی برای تناسب دوچرخه، همراه با تغییرات قابل‌توجه و دلایل پشت آنها را توضیح خواهیم داد.
تناسب و تنظیمات دوچرخه را به‌عنوان چیزی که ثابت و تغییرناپذیر است تصور نکنید. از دستورالعمل‌های ما به‌عنوان نقطه شروع استفاده کنید، سپس خودتان آنها را آزمایش کنید.
طول لوله زین و ارتفاع استندوور
وقتی یک دوچرخه به‌عنوان “X” اینچ فهرست میشود، این به چه معناست؟
در بیشتر موارد این فاصله از محور براکت پایینی تا بالای لوله زین است، اما ممکن است تا وسط لوله بالایی یا مکان‌های دیگر اندازه‌گیری شود – استانداردی جهانی وجود ندارد.
حتی اگر چنین استانداردی وجود داشت، هیچ تضمینی وجود ندارد که شما بتوانید لوله بالایی را بپوشانید و از آن عبور کنید، زیرا شکل لوله بالایی و ارتفاع براکت پایینی به‌طور قابل‌توجهی متفاوت است.
همه این ها به “ارتفاع استندوور” مربوط میشود: جنبه‌ای مهم از هر تناسب دوچرخه، زیرا فاصله بین لوله بالایی و منطقه کشاله ران شما را تعیین می‌کند!
لوله زین باید به شما یک فاصله استندوور قابل قبول بدهد – فاصله بین لوله بالایی و کشاله ران شما – و یک فاصله استندوور قابل استفاده را فراهم کند.
برای دستیابی به این تناسب تا جایی که میتوانید عقب بایستید و اطمینان حاصل کنید که حداقل یک اینچ فاصله از لوله بالایی تا منطقه کشاله ران شما وجود دارد.
اگر به این توصیه عمل کنید، تنه دوچرخه شما باید دامنه وسیعی از تنظیمات را در پایه زین فراهم کند، که برای یافتن ارتفاع ایده‌آل زین دوچرخه کوهستانی بسیار مهم است.
در حالی که این نکته برای دوچرخه‌های مبتدی و کراس‌کانتری صادق است، بسته به شکل تنه قوانین کمی تغییر می‌کنند اگر دارای لوله بالایی با ارتفاع کم باشد یا اگر به دنبال خرید یک دوچرخه دانهیل یا اندرو هستید – که دارای هندسه کاملاً متفاوتی هستند.
بنابراین مهم است که طول لوله زین و ارتفاع استندوور را به‌عنوان تنها معیار تناسب دوچرخه در نظر نگیرید. این امر همچنین بر اهمیت نشستن روی اندازه‌های مختلف دوچرخه‌ای که قصد خرید آن را دارید تأکید می‌کند.
ارتفاع زین و طول طبق قامه
اکثر دوچرخه‌های کوهستانی دارای طبق قامه‌هایی با طول 170 میلی‌متر یا 175 میلی‌متر هستند که برای اکثر دوچرخه‌سواران کاملاً مناسب است. اما اگر پاهای کوتاهی دارید، ممکن است متوجه شوید که قامه‌ها برای چرخش بیش از حد بلند هستند، به‌طوری که زانوی شما در بالای حرکت پدال بیش از حد خم میشود که منجر به استفاده از ماهیچه‌های نامناسب میشود.
به‌همین‌ترتیب اگر پاهای بلندی دارید ممکن است از قامه بلندتر بهره‌مند شوید تا بتوانید به‌خوبی از پاهای خود استفاده کنید.
برای دوچرخه‌سواری عمومی در مسیرهای کوهستانی سعی کنید ارتفاع زین را برای حداکثر قدرت و کارایی تنظیم کنید. اگر زین بیش از حد بالا باشد، باسن شما از یک طرف به طرف دیگر حرکت می‌کند و انرژی هدر می‌رود؛ اگر خیلی پایین باشد، ماهیچه‌ها به‌طور مؤثری قدرت را انتقال نخواهند داد.
ارتفاع زین را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که وقتی پاشنه‌های شما روی پدال‌ها در پایین‌ترین نقطه حرکت پدال قرار دارند، پای شما کاملاً کشیده شود – این به این معنی است که وقتی پاهای خود را در موقعیت درست قرار می‌دهید، زانوی شما قفل نمی‌شود.
اگر به فضای بیشتری نیاز دارید، زین خود را دو یا سه سانتی متر پایین‌تر بیاورید.
طول لوله بالایی و دسترسی
یکی دیگر از ملاحظات مهم، طول لوله بالایی است. همراه با ارتفاع زین، طول کرپی و موقعیت فرمان، طول لوله بالایی راحتی و کارایی بدن شما روی دوچرخه را تعیین می‌کند.
برای گیج‌کننده‌تر کردن موضوع: قسمت مهم طول لوله بالایی، خود لوله بالایی نیست که اغلب شیب دارد، بلکه میزان دسترسی است که در بند های قبلی توضیح داده شد.
اگرچه طول لوله بالایی می‌تواند نشان خوبی از احساسی که در حالت نشسته روی دوچرخه دارید به شما بدهد، اما عدد دسترس برای زمانی که ایستاده‌اید بسیار مهم است و به‌ویژه در هنگام فرودها مهم است، همچنین به حس اندازه دوچرخه کمک می‌کند.
یک دوچرخه‌سوار کراس کانتری ممکن است موقعیتی طولانی و کشیده را ترجیح دهد، اما یک مبتدی که هرگز دوچرخه‌ای را از جاده خارج نکرده است، ممکن است بخواهد برای راحتی بیشتر در موقعیت صاف‌تر باشد تا فشار کمتری بر دستان و مچ‌های خود وارد شود.
میزان دسترس شما معمولاً یک سازش بین راحتی، کنترل و کارایی پدال‌زنی است.
آنچه که برای شما بهترین است را پیدا کنید، اما از خمیده یا کشیده شدن بیش از حد اجتناب کنید، زیرا این می‌تواند باعث ناراحتی و مشکلات کمری شود.
زاویه زین و طول مؤثر لوله بالایی
طبق قامه (یا براکت پایینی) هرگز مستقیماً در زیر زین قرار نمی‌گیرد و دلیل خوبی هم دارد. اگر این‌طور بود زمانی که به جلو خم میشدید تا بالاتنه خود را ساپورت کنید، وزن زیادی را روی دستانتان قرار می‌دادید.
به همین دلیل لوله زین در زاویه‌ای قرار می‌گیرد که تعیین می‌کند زین تا چه اندازه پشت براکت پایینی قرار بگیرد و چگونه در هنگام نشستن تعادل برقرار کنید.
زاویه بیش از حد می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد، اما خوشبختانه محدوده زوایا معمولاً نسبتاً محدود است، بنابراین این اندازه‌گیری معمولاً چندان مهم نیست.
نتیجه این است که شما میتوانید دو دوچرخه با دسترسی یکسان داشته باشید که به دلیل اینکه وزن شما را متفاوت‌تر توزیع می‌کنند به‌طور متفاوتی عمل خواهند کرد.
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که مبتدیان مرتکب می‌شوند این است که زین را بیش از حد به عقب می‌برند. در حالی که از نظر روانی اطمینان‌بخش است که دور از موقعیت “فرار” بنشینید، اما وزن کم روی جلوی دوچرخه می‌تواند باعث شود روی فرمان احساس ناپایداری داشته باشید و باعث شود که دوشاخ و کمک به‌طور مؤثر فشرده نشود.
کمی جلوتر بنشینید تا بتوانید حداکثر استفاده از دوشاخ، بهره‌برداری کامل از آج تایر جلو و عملکرد بهتر دوچرخه را تجربه کنید.
موقعیت پا و کلیت‌ها
بهترین پدال‌های دوچرخه کوهستان می‌توانند تخت یا بدون گیره (Clipless) باشند. با پدال‌های تخت معمولاً مچ پا به‌راحتی در بالای محور پدال قرار می‌گیرد.
با این حال پدال‌های قفل دار ممکن است تنظیم دقیق‌تری لازم داشته باشند، بنابراین دانستن نحوه تنظیم کلیت پدال‌های بدون گیره ضروری است. یک نقطه مناسب برای شروع این است که محل خم انگشتان پای خود را پیدا کرده و کلیت را مستقیماً زیر آن قرار دهید.
پس از پیدا کردن این نقطه، آن را جلو و عقب کنید – تغییرات جزئی می‌تواند روی ماهیچه‌هایی که استفاده میشود و کارایی پدال‌زنی شما تأثیر بگذارد.
ببینید چه تنظیمی برای شما بهترین عملکرد را دارد. موقعیت جانبی یک اولویت شخصی است: موقعیت نزدیک‌تر می‌تواند کارایی را بهبود بخشد، اما مطمئن شوید که کفش‌های شما در حین چرخش پدال به قامه‌ها برخورد نمی‌کنند.
زاویه کلیت‌ها باید با زاویه طبیعی پاهای شما مطابقت داشته باشد، که با استفاده از پدال‌های تخت به‌راحتی می‌توان آن را مشاهده کرد.
بسیاری از پدال‌های بدون گیره جدید دارای خاصیت “شناوری” هستند که به پا اجازه می‌دهد زاویه طبیعی خود را پیدا کند و اگر نمی‌دانید چه چیزی برای شما مناسب است این گزینه مناسب شماست.
با تنظیم نهایی آزمایش کنید؛ هنگامی که این تنظیم را انجام دادید، ضربه پدال احساس روانی خواهد داشت و هیچ چرخشی در مچ پا، زانوها یا باسن وجود نخواهد داشت.
این کار ممکن است چندین بار آزمایش لازم داشته باشد، اما ارزشش را دارد. وقتی به نقطه مطلوب رسیدید، دور کلپیتها خط بکشید تا در زمان تعویض مرجع داشته باشید.
مشکلات ناشی از اندازه نامناسب دوچرخه کوهستان
اگر دوچرخه‌ای با اندازه نامناسب انتخاب کنید، چه کوچک‌تر و چه بزرگ‌تر، ممکن است لذت کافی از سواری نبرید یا در بدترین حالت، دچار آسیب شوید.
دردها و ناراحتی‌ها می‌توانند ناشی از تنظیمات دوچرخه باشند، اما همچنین ممکن است به دلایل دیگر باشد، بنابراین این فهرست را به‌عنوان قاعده اصلی در نظر نگیرید؛ این یک راهنمای تقریبی است.
اگر عضله‌ای واقعاً درد می‌کند، به‌ویژه اگر پس از سواری ادامه پیدا کند و با تنظیمات ذکر شده حل نشود، به پزشک مراجعه کنید.
آگاه باشید که بسیاری از دردها و ناراحتی‌ها روی دوچرخه به دلیل عدم حمایت کافی از ماهیچه‌ها است. به‌عبارت‌دیگر، ممکن است نیاز داشته باشید بیشتر سواری کنید و تمرین‌های ماهیچه‌های مرکزی انجام دهید تا وضعیت بهتر شود.
برخی از مشکلات شایع و علل آنها
- زانوها: درد زانو هنگام سواری می‌تواند ناشی از ارتفاع بیش‌ازحد بالا یا پایین زین باشد یا کلیت‌های کفش به‌درستی تنظیم نشده باشند. برخی دوچرخه‌سواران متوجه می‌شوند که یک سیستم پدال/کلیت با خاصیت “شناوری” بیشتر می‌تواند درد زانو را برطرف کند.
- کمر: درد کمر در حین یا بعد از سواری اغلب به دلیل عدم حمایت کافی از ماهیچه‌های مرکزی است، بنابراین ممکن است راه‌حل سریع و آسانی وجود نداشته باشد. اما سعی کنید موقعیت فرمان و/یا دسترسی از زین تا فرمان را تغییر دهید. بسیاری از دوچرخه‌سواران با تغییر ارتفاع کرپی یا استفاده از فرمانی با شیب بیشتر مشکل کمر را حل کرده‌اند. درد کمر می‌تواند نشانه‌ای از اندازه نادرست فریم دوچرخه باشد.
- شانه‌ها/بازوها/گردن: این سه را با هم در نظر می‌گیریم چون اغلب عوامل مشابهی باعث درد در این نواحی می‌شوند، یعنی فشار زیاد روی این قسمت‌ها. این ممکن است ناشی از نشستن بیش‌ازحد در جلوی دوچرخه باشد، اما همچنین می‌تواند به دلیل نشستن خیلی عقب باشد که باعث میشود شانه‌ها خمیده شده و نتوانید به‌خوبی فرمان را نگه دارید. با ارتفاع کرپی و دسترسی زین تا فرمان آزمایش کنید. انواع مختلف فرمان‌ها را امتحان کنید؛ بسیاری از دوچرخه‌سواران احساس می‌کنند فرمان با شیب بیشتر یا عقب‌تر آنها را راحت‌تر می‌کند. همچنین از گریپ‌های آناتومیک استفاده کنید که دست‌ها را بهتر حمایت می‌کنند. اگر شانه‌ها، بازوها یا گردن درد می‌کنند، ممکن است نشان‌دهنده اندازه نادرست دوچرخه باشد.
- باسن: بسیاری از مشکلات باسن در دوچرخه‌سواران ناشی از ارتفاع زین، زاویه بیش‌ازحد به عقب یا جلو، یا عدم ارائه پشتیبانی مناسب است.
وقتی اندازه دوچرخه صحیح است
- بازوها: موقعیت خوب دوچرخه منجر به شانه‌های ریلکس و آرنج‌های کمی خمیده میشود.
- زین: موقعیت صحیح زین برای تعادل، کنترل و کارایی پدال‌زنی ضروری است.
- زانوها: داشتن زانوهای کمی خمیده در پایین هر حرکت پدال مناسب است.
- فریم: انتخاب اندازه صحیح فریم مهم است، اما فقط یک نقطه شروع برای تنظیم کامل دوچرخه است.
- دنده‌ها و اهرم‌های ترمز: آنها را در یک موقعیت ثابت رها نکنید. با تنظیم آنها روی فرمان یا شیب آنها آزمایش کنید.
هرچند همه انسان‌ها متفاوت هستند – برخی افراد ممکن است پاهای بلندتر و بالاتنه کوتاه‌تری داشته باشند، در حالی که دیگران بازوهای بلند و پاهای کوتاه دارند – شروع با فریم اندازه صحیح به شما اجازه می‌دهد موقعیت را با تغییر کرپی، فرمان، لوله زین و زین بهبود ببخشید.
چگونه دوچرخه کوهستان خود را به‌طور کامل تنظیم کنید
این نکات را دنبال کنید تا دوچرخه خود را بهتر تنظیم کنید.
ارتفاع زین دوچرخه کوهستان
در پاسخ به این سوال که “چه سایز دوچرخه کوهستانی نیاز دارم؟”، مهم‌ترین نکته این است که دوچرخه هنگام نشستن و سواری چه احساسی به شما می‌دهد.
اولین کاری که باید انجام دهید، در فروشگاه یا هنگام تست دوچرخه، این است که زین را در ارتفاع مناسب تنظیم کنید. اگر نمی‌توانید زین را به ارتفاع راحتی برسانید، احتمالاً دوچرخه‌ای که سوار می‌شوید اندازه‌اش اشتباه است.
یک روش تقریبی برای به‌دست آوردن حداکثر ارتفاع زین برای پدال‌زنی کارآمد این است که طول شلوارتان به علاوه ۱۳ سانتی‌متر (۵ اینچ) از بالای مرکز زین تا بالای مرکز پدال اندازه‌گیری شود.
برای محاسبه دقیق‌تر، با توجه به راحتی و کارایی، به‌طور صاف روی زین بنشینید و پدال‌ها را در حالت بالا و پایین صاف قرار دهید. زمانی که پاشنه پای شما فقط به بالای پدال پایین‌ترین سطح می‌رسد و پا در حالت صاف است، ارتفاع زین مناسب است؛ طبق قامه باید در پایین‌ترین/بالاترین نقطه قرار گیرد.
اگر برای رسیدن به این موقعیت نیاز به خم شدن به یک طرف دارید، زین بیش‌ازحد بالا است.
پای خود را در وضعیت آماده به پدال روی پدال قرار دهید. اگر پای خودتان را در حالت آماده به رکاب قرار دهید، زانوهایتان باید صاف نبوده و کمی خم داشته باشند. شما نباید احساس کنید که مجبورید در حین پدال‌زنی باسن خود را به دو طرف تاب دهید.
ممکن است بر اساس ترجیحات اعتماد به نفس و راحتی و بسته به کفش‌هایی که می‌پوشید، نیاز به تنظیماتی داشته باشید.
به‌خاطر داشته باشید که این روش بر اساس پدال‌زنی کارآمد برای سواری در مسیرهای کراس کانتری طراحی شده است. برای نزول‌های دشوار، زین را پایین‌تر قرار دهید که این کار با استفاده از لوله‌های زین متحرک (Dropper posts) انجام میشود.
موقعیت زین دوچرخه کوهستان
به‌طور کلی، زین را تا حد امکان به صورت کاملا افقی قرار دهید. این موقعیت کارآمد برای کراس کانتری است، اما برخی از دوچرخه‌سواران ترجیح می‌دهند زین کمی به‌طرف عقب باشد برای حرکات نمایشی، ترفندها و/یا کارهای شیب‌دار.
برخی دیگر برای صعود راحت‌تر ممکن است نوک زین را کمی به‌طرف پایین تنظیم کنند. اما برای بیشتر دوچرخه‌سواران، سطح صاف مناسب است.
ریل‌های زین دارای تنظیمات جلو و عقب زیادی هستند، و همه لوله‌های زین یکسان نیستند. برخی دارای بست‌های عقب‌دار هستند، در حالی که دیگران بست‌هایی در خط بالا با بالای لوله دارند. این موضوع بر موقعیتی که می‌خواهید با زین به دست آورید تأثیر دارد.
اگر زین را خیلی عقب قرار دهید، ممکن است احساس کنید دوچرخه به‌طور ناهمگنی به سمت عقب سنگینی می‌کند، به‌ویژه هنگام صعود. اگر زین خیلی جلو باشد، ممکن است احساس کنید که موقعیت سواری شما فشرده شده و بدنتان بیش‌ازحد به جلو دوچرخه متمایل است.
در تئوری، اگر دوچرخه دقیقاً به اندازه شما باشد و دوشاخ به‌درستی تنظیم شده باشد، احتمالاً زین به‌صورت دقیق در مرکز ریل‌های آن قرار می‌گیرد. اگر بازوهای بلندی نسبت به قدتان دارید، ممکن است زین به‌سمت عقب قرار گیرد؛ اگر بازوهای کوتاهی دارید، احتمالاً به‌سمت جلو متمایل خواهید شد.
میتوانید با تغییر طول کرپی و موقعیت فرمان، وضعیت نشستن خود را نیز تنظیم کنید.
فاصله مناسب فرمان از زین چقدر باید باشد؟
اگر به کرپی‌های مختلف و فرمان‌های متفاوت دسترسی دارید، با تغییر موقعیت‌های آنها (فرمان، کرپی و زین) آزمایش کنید که کدام یک با کدام زاویه برای بدنتان مناسب است.
طول بازو، پا و بالاتنه در دوچرخه‌سواران هم‌قد متفاوت است، و توزیع وزن بدن می‌تواند تأثیر زیادی بر تنظیمات داشته باشد.
یک نقطه شروع برای یافتن فاصله صحیح زین تا فرمان برای دوچرخه‌های کراس کانتری یا سبک این است که نوک آرنج خود را روی نوک زین قرار دهید و ببینید انگشت بلندتان چقدر به طول کرپی می‌رسد؛ طول ساعد معمولاً نشانگر خوبی برای طول کل بازو و بالاتنه است.
بیشتر دوچرخه‌سوارانی که به دنبال وضعیت سریع و کارآمد برای سواری در مسیر هستند، خواهند دید که انگشت بلندشان تقریباً دقیقاً به وسط بین بالای لوله فرمان و مرکز فرمان می‌رسد.
میتوانید از آن نقطه با تنظیم موقعیت زین، طول و ارتفاع کرپی و نوع فرمان، حس سواری را بهبود ببخشید.
برخی از فرمان‌ها بک‌سویپ بیشتری دارند، و میتوانید برای تنظیم زاویه مچ دست، فرمان را در کرپی بچرخانید. دوچرخه‌سوارانی هستند که فرمان صاف را دوست دارند و دیگرانی که بک‌سویپ ۲۵ درجه را بهترین راه‌حل می‌دانند.
این اندازه‌گیری از نوک آرنج تا نوک انگشت را در ذهن داشته باشید هنگام ارزیابی اینکه آیا دوچرخه آزمایشی اندازه درستی برای شما است.
همچنین ارزشش را دارد نوع دوچرخه‌سواری که قصد انجام آن را دارید را در نظر بگیرید، زیرا در حالی که این قاعده کلی برای رشته‌هایی که زمان زیادی را در حالت نشسته رکاب می‌زنید مناسب است، برای دوچرخه‌سواری سخت در مسیرهای دشوار، All Mountain، اندورو یا سراشیبی کمتر مناسب است.
ارتفاع فرمان دوچرخه کوهستان
ارتفاع فرمان شما تابعی از ارتفاع استک (طول قائم بین توپی تنه و کاسه دوشاخ – به عکس عدد دسترسی مراجعه شود)، طول لوله فرمان (و تعداد فضا دهنده‌های تنظیم روی آن)، ارتفاع و زاویه کرپی و انحنای فرمان است.
برخی دوچرخه‌سواران وقتی فرمان در ارتفاعی تقریباً برابر با زین قرار دارد احساس راحتی می‌کنند، در حالی که دیگران (به ویژه دوچرخه‌سواران مسابقات کراس کانتری) آن را به مراتب پایین‌تر از زین قرار می‌دهند تا به یک وضعیت بدنی صاف و آیرودینامیک روی دوچرخه دست یابند.
موقعیت اجزا
اهرم‌های ترمز و دنده می‌توانند در موقعیت‌های مختلفی روی فرمان قرار بگیرند. در اکثر ترمزها، میتوانید فاصله اهرم را تنظیم کنید و در برخی از آنها میتوانید نقطه تماس جایی که ترمزها لنت‌ها را فشرده می‌کنند را نیز تنظیم نمایید.
ما دوچرخه‌سوارانی را می‌شناسیم که سال‌ها با تماس شست‌هایشان با اهرم‌های دنده کنار آمدند تا اینکه متوجه شدند با جابه‌جایی نیم سانتی‌متر به سمت داخل روی فرمان می‌توانند این مشکل را به راحتی حل کنند.
عرض فرمان را نیز می‌توان تنظیم کرد: بریدن دو سانتی‌متر از هر دو سر فرمان ممکن است تفاوتی در راحتی سواری شما ایجاد کند.
به همین ترتیب، ممکن است با یک فرمان پهن‌تر کنترل بهتری به دست آورید. چرخاندن چند درجه فرمان به جلو یا عقب در کرپی نیز می‌تواند تغییراتی ایجاد کند.
از امتحان کردن تنظیمات مختلف نترسید، اما سعی کنید آن را در چندین سواری امتحان کنید تا مزایا و معایب تنظیمات جدید را بشناسید.
قطعاتی که بر راحتی و کنترل تأثیر می‌گذارند
تایرها
ترکیب لاستیک و همچنین فشار باد آنها بر احساس دوچرخه در مسیر تأثیر می‌گذارد. تایرهای دوترکیبی با آج‌های هوشمندانه و ساختار بدنه با تراکم بالا (تعداد نخ در هر اینچ) معمولاً در زمین‌های ناهموار بیشتر تغییر شکل می‌دهند و بنابراین بدون افزایش مقاومت غلتشی، چسبندگی بهتری دارند.
تایرهای ارزان‌تر معمولاً چسبندگی کمتری دارند و در شرایط فشار، به‌ویژه در شرایط مرطوب، بیشتر مستعد از دست دادن چسبندگی به سطح هستند.
گریپ (دسته فرمان)
دسته فرمان‌ها با ترکیب نرم یا چسبنده، یا دسته‌هایی که از فوم نرم ساخته شده‌اند، ممکن است به اندازه دسته‌های دیگر بادوام نباشند، اما راحتی بیشتری دارند، ارتعاشات را جذب می‌کنند و باعث می‌شوند روی زمین‌های ناهموار احساس راحتی بیشتری روی دوچرخه داشته باشید.
زین
جنس سطح و نوع پدینگ مناسب روی زین تأثیر زیادی بر راحتی شما روی دوچرخه خواهد داشت.
به طور کلی، باید بتوانید به راحتی روی سطح زین حرکت کنید؛ گرافیک‌های گلدوزی شده تزئینی همیشه به این امر کمک نمی‌کنند. و تصور نکنید که پدینگ بیشتر همیشه بهتر است.
زین‌های باریک با پدینگ کم در مکان‌های مناسب اغلب راحت‌تر از زین‌های بزرگ و نرم هستند که بعد از مدتی ممکن است باعث سایش و ناراحتی شوند.
پدال‌ها
کارایی اتصال پدال و کفش تأثیر مستقیمی بر نحوه سواری شما دارد.
کفش‌های با کف سفت و پدهای داخلی که به پدال‌های بدون بست (Clipless) متصل می‌شوند، به شما کمک می‌کنند تا پدال‌زدن کامل و کارآمدتری داشته باشید. اما هنگام تنظیم موقعیت پدها، دستورالعمل‌ها را با دقت مطالعه کنید، زیرا موقعیت نادرست پدها می‌تواند مشکلاتی، به‌ویژه برای زانوها، ایجاد کند.
بیشتر دوچرخه‌سواران پدهای خود را به‌طور پیش‌فرض در مرکز فرورفتگی کفش قرار می‌دهند، اما این تنظیم برای همه مناسب نیست، و برخی پدها/پدال‌ها آزادی حرکت بیشتری نسبت به دیگران ارائه می‌دهند.
تنظیم تایر و سیستم تعلیق و فشارها
تایرها، دوشاخ تعلیق و کمک‌فنر عقب عملاً یک لایه ضربه‌گیر قابل تنظیم بین دوچرخه و زمین فراهم می‌کنند.
توانایی تنظیم صحیح سیستم تعلیق دوچرخه کوهستان شما، پایه و اساس کنترل و راحتی کلی شما را فراهم می‌کند. همین اصل در مورد فشار تایرهای دوچرخه کوهستان نیز صدق می‌کند.
تایرهای حجیم‌تر می‌توانند با فشار کمتر نسبت به تایرهای کوچک‌تر استفاده شوند، و تایرهای حجیم با آج‌های کم‌عمق اغلب به همان سرعت تایرهای باریک می‌چرخند و راحتی و کنترل بیشتری را ارائه می‌دهند.
فشار تایرها باید متناسب با سبک سواری شما، عرض تایرهای نصب شده بر روی دوچرخه، عرض رینگ‌ها و شرایط یا نوع مسیر تنظیم شود. و البته، این بستگی به این دارد که آیا از تایرهای بدون تیوب استفاده می‌کنید یا خیر. هیچ قانون جهانی وجود ندارد.
با این حال، اگر احساس می‌کنید دوچرخه شما در مسیر دچار تکان‌های شدید میشود و از تنظیم صحیح سیستم تعلیق خود اطمینان دارید، ممکن است تایرهای شما خیلی سفت باشند.
به همین ترتیب، اگر در پیچ‌ها احساس می‌کنید که تایرها لغزش دارند یا روی رینگ می‌چرخند، ممکن است خیلی نرم باشند.
تنظیمات دوشاخ و کمک‌فنر بسته به نوع و مدل متفاوت خواهد بود، بنابراین برای اطلاع از نحوه تنظیم صحیح سیستم تعلیق خود، به دستورالعمل‌های سازنده مراجعه کنید.
از یک متخصص دوچرخه یا فروشگاه معتبر مشورت بگیرید
حتی اگر پس از خواندن این اطلاعات احساس سردرگمی می‌کنید، نگران نباشید. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به فروشگاه و نمایشگاه ما نیز مراجعه کنید تا شما را در یافتن دوچرخه کوهستانی با سایز مناسب برای نیازهای شما کمک کنیم.
اجزا بدنه
سیستم دنده
سیستم ترمز
تایر و طوقه
ست کامل ترمز و دنده
ست کامل لباس
پوشاک سر
پوشاک بالا تنه
پوشاک پایین تنه
پوشاک دست
پوشاک پا
عینک
لباس بیس
