در اینجا همه چیزهایی که باید در مورد دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار و پدالهای بدون قفل بدانید، از مزایا تا مشاورههای عملی و واقعی آورده شده است.
تغییر از پدالهای صاف (flat) به دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار (cleats) و پدالهای بدون قفل (clipless)، یک گام بزرگ برای بسیاری از دوچرخهسواران است.
این سیستمهای پدال از یک گیره یا قفل (در ایران اصطلاح پل و یا پنجه هم گفته میشود) استفاده میکنند که به راحتی به بدنه پدال قفل میشود. آنها در رشتههای مختلف دوچرخهسواری استفاده میشوند. اما پلها، پدالها و کفشهای دوچرخهسواری اغلب برای نیازهای خاص هر سبک سواری طراحی شدهاند.
اصطلاح “بدون قفل” (Clipless) میتواند گیجکننده باشد، زیرا شما به این پدالها “قفل میشوید”. اما این اصطلاح از اینجا میآید که پدالهای بدون قفل، فاقد قفل انگشتی (یا تسمه که در زمان های قدیم استفاده میشده و احتمالا یکی از آنها را دیدهاید.) هستند که دوچرخهسواران حرفهای و آماتور به طور یکسان قبلاً برای نگه داشتن پاهای خود در جای خود استفاده میکردند.
در این راهنما، ما شما را با همه چیزهایی که باید در مورد دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار بدانید آشنا میکنیم، از مزایا و معایب گرفته تا انواع مختلف کفیها و نحوه استفاده از پدالهای بدون قفل. میتوانید از لینکهای زیر برای دسترسی به بخشهای مربوطه استفاده کنید:
فهرست مطالب
چه زمانی مردم شروع به دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار کردند؟
کفش های قفل دار مخصوص دوچرخه سواری در سال ۱۹۸۴ وارد دوچرخهسواری شدند، زمانی که شرکت Look فناوری اتصال اسکی خود را به دوچرخهها اعمال کرد. (دلیلی که در ایران اصطلاح لوک و پنجه برای این سیستم بکار گرفته میشود.)
برنار هینو در سال ۱۹۸۵ با استفاده از طراحی شرکت Look در تور دو فرانس به پیروزی رسید.
اکنون، دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار تقریباً به یک استاندارد در دوچرخهسواری جاده تبدیل شده است و بسیاری از دوچرخهسواران خارج از جاده نیز از آنها استفاده میکنند، که باعث شده پدالهای بدون قفل و کفشهای قفلدار به یکی از بزرگترین نوآوریهای دوچرخهسواری تبدیل شوند.
آیا واقعا دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار بهتر است؟
دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار میتواند کارایی رکاب زدن را بهبود بخشد.
برخی معتقدند که دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار کارایی رکاب زدن را بهبود میبخشد، زیرا پدالهای بدون قفل شما را ترغیب میکنند که پا را در طول کل چرخش پدال درگیر کنید، به جای اینکه فقط در حرکت پایین به پدالها فشار دهید.
از سوی دیگر، برخی مطالعات نشان دادهاند که در واقع هیچکس به طور مفیدی پاهای خود را به سمت بالا نمیکشد و بهبود کارایی ناشی از دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار ممکن است فقط یک حس باشد.
با این حال، پدالهای بدون قفل از لغزش پاهای شما جلوگیری میکنند، که این امر در صورت رکاب زدن با کادانسهای بالاتر، دویدن سریع، دوچرخهسواری در هوای بارانی یا – برای برخی دوچرخهسواران – دوچرخهسواری خارج از جاده اهمیت دارد. در همین راستا، ما راهنمایی درباره مقایسه پدالهای بدون قفل و پدالهای صاف داریم که به بررسی مزایا و معایب هر کدام میپردازد.
دوچرخهسواری با کفشهای قفلدار میتواند راحتتر هم باشد، بهویژه در سواریهای طولانی، زیرا پای شما در جای درست قرار میگیرد و نیازی به تنظیم موقعیت نخواهید داشت.
با اینکه استفاده از پدالهای بدون قفل برای بسیاری از دوچرخهسواران یک مرحله مهم است، استفاده از آنها برای اولین بار میتواند ترسناک باشد، بنابراین ما این راهنما را تهیه کردهایم تا انواع مختلف کفشهای دوچرخهسواری را توضیح دهیم، اینکه کدام پدالهای بدون قفل برای سبک سواری شما مناسبتر هستند، نحوه استفاده از کفشهای قفلدار و در نهایت برخی نکات را که باید در نظر داشته باشید.
نوع کلیت که به آنها نیاز دارم چیست؟
کلیتهای دو بولت و کلیتهای سه بولت که با پدالهای بدون کلیپس استفاده میشوند. انتخاب شما بیشتر بستگی به نوع سوارکاری شما خواهد داشت.
کلیتهای دو بولت
همانطور که از نامش پیداست، دارای دو نقطه اتصال به تیغههای کفشهایتان هستند.
این کلیتها از فلز ساخته شدهاند و اغلب با پدالهای دو طرفه مخصوص دوچرخههای کوهستانی استفاده میشوند. کلیتهای دو بولت معمولاً کوچک هستند و به این دلیل کفشهای سایکلینگی طراحی شده برای این کلیتها دارای کفشهایی با زیره بیرونی با ضلعهای ترد است. این باعث میشود کلیت درون تیغه کفش فرو کشیده شود.
این ویژگی باعث میشود که راهرفتن با کفشهای دو بولت به راحتیتر از کفشهای سه بولت باشد، بنابراین این کلیتها معمولاً برای کفشهای دوچرخهسواری کوهستانی، کفشهای دوچرخهسواری در جاده های شنی (Gravel) و کفشهای شهری که احتمالاً برخی فعالیتهای خارج از دوچرخه دارند، استفاده میشوند.
کلیتهای دو بولت معمولاً با پدالهای دو طرفه استفاده میشوند. این باعث میشود وارد و خارج شدن از این پدالها نسبت به سایر طراحیهای پدال بدون کلیپس، آسانتر باشد، زیرا نیازی به نگرانی از اینکه پدال به صورت درستی بالا باشد، ندارید.
کلیتهای سه بولت
کفشهای دوچرخه سواری جادهای معمولاً دارای سه پیچ برای نصب کلیتهای سه بولت در سطح تیغه کفشهایشان هستند. این کلیتها به اندازهی بسیار بزرگتری نسبت به کلیتهای دو بولت هستند و اغلب از پلاستیک ساخته میشوند. این کلیت بزرگتر نقطهی اتصال گستردهتری بین کفش و پدال فراهم میکند، که پایداری و انتقال قدرت بیشتری را ممکن میسازد. بیشتر کفشهای طراحی شده برای کلیتهای سه بولت، دارای تیغههای صاف هستند که راه رفتن در آنها دشوارتر است. پدالهای متناسب با کلیتهای سه بولت یک طرفه هستند، که باعث میشود وقتی شروع به سواری میکنید، وارد کرده کفش به پدالها نسبت به سیستمهای کلیت دو بولت، پیچیدهتر باشد زیرا باید پدال را برای اتصال به کلیت بچرخانید. این موضوع به سرعت و راحتی قابل یادگیری است، اما برای مبتدیان دشوارتر است. دلیلی وجود ندارد که نتوانید کلیتها و پدالهای دو بولت را بر روی دوچرخه جادهای استفاده کنید. همچنین اگر قصد سواری در مسافرت یا راهرفتن در نقاطی که هوای بارانی دارد را دارید، این کلیتها میتوانند مزیت داشته باشند.سیستمهای مختلف پدال بدون کلیپ
بعد از انتخاب بین کلیتهای دو بولت و سه بولت، نیاز دارید که روی سیستم خاص پدال تصمیم بگیرید. چندین سیستم مختلف وجود دارد که با یکدیگر سازگار نیستند.
Shimano SPD
سیستم Shimano SPD، سیستم اصلی پدال دو بولت است که بیشتر توسط دوچرخه سواران خارج از جاده استفاده میشود. کلیتهای فلزی کوچک آن به پدالهای دو طرفه که توسط یک پیچ کوچک قابل تنظیم هستند که باعث میشود وارد و خارج کردن کلیت از پدال آسانتر یا سختتر شود.
کلیت های شیمانو در دو نوع SM-SH51 و SM-SH56 اراده میشوند.
Crankbrothers
سیستم دیگری به نام Crankbrothers نیز از کلیتهای دو بولت استفاده میکند که شبیه به کلیتهای SPD Shimano هستند، اما در پدال از یک تیر فلزی گسترده استفاده میکند.
Shimano SPD-SL
سیستم دوم شیمانو، SPD-SL، سیستم روانه جاده با سه بولت است. این سیستم از کلیتهای سه بولت مثلثی بزرگ پلاستیکی استفاده میکند که ممکن است از طرفان کفشهای سایکلینگی جادهای باریک بیرون برآید.
Look Keo
سیستم رقیبی به SPD-SL از Look Keo است که همچنین از کلیتهای سه بولت پلاستیکی استفاده میکند.
Wahoo Speedplay
Wahoo Speedplay نیز سیستمی جادهای با چهار نقطهی اتصال به کفش دارد و اغلب از یک آداپتور برای نصب کلیت Wahoo Speedplay به کفشهای سه بولت استفاده میکند.
این سیستمها انتخابهای مختلفی هستند که به نیازها و نوع سوارکاری شما بستگی دارد که کدام را انتخاب کنید.
راه اندازی کلیتها در کفشهای دوچرخه سواری
ممکن است مدتی طول بکشد تا موقعیت دقیق کلیت را برای خود پیدا کنید، بنابراین ارزش دارد که در اولین سفرهای خود با پدال و کلیتهای جدید، یک آچار آلن را همراه داشته باشید.
نکات کلیدی که باید برای شما صحیح باشد، شامل موقعیت جلو/عقب کلیتها، قرارگیری افقی (عرض پایانه) یا عرض وضعیت، و پایانه به داخل/خارج میشود.
نقطه شروع معمول برای قرار دادن کلیت، زیر پنجه پای شما و همخط با کفشتان است. ممکن است بیابید که شما به طور طبیعی با پایانه به داخل یا به بیرون دوچرخهسواری میکنید، در این صورت میتوانید زاویه کلیت را تنظیم کنید. همچنین ممکن است پسندیده باشد که کلیت را به طرف جلو یا عقب بیشتری قرار دهید.
همچنین نیاز خواهید داشت که پدالهای خود را به سیستم جدید پدال بدون کلیپس خود تغییر دهید. در سفرهای اولیه خود، یک کلید آلن را همراه داشته باشید تا بتوانید موقعیت کلیت را تنظیم کنید اگر احساس راحتی نداشتید.
فروشگاه خوب دوچرخه میتواند به شما کمک کند تا کلیتها را به درستی به کفشهایتان بپیچاند، قهرمان دوچرخه سواری اسبق آسیا، آقای احد کاظمی بیشتر شما را در این رابطه راهنمایی خواهند کرد.
<h2>چگونگی دوچرخهسواری با کلیتها و پدالهای بدون کلیپس</h2>
با وجود تفاوتهای طراحی کلیت و پدال بدون کلیپس، تکنیک استفاده از پدالهای بدون کلیپس تقریباً در تمام برندها و انواع یکسان است.
برای وارد کردن پای خود به پدال، جلوی کلیت را زیر قفل پدال قرار داده و با تمرکز فشاری زیاد پای خود را به پایین فشار دهید. هنگام وارد شدن، باید صدای وصل شدن و احساس کنید.
برای آزاد کردن پای خود، پای خود را به طرف جانبی به بیرون بچرخانید. با تمرین، قادر خواهید بود که این کار را به صورت مداوم انجام دهید.
بهترین روش برای تمرین این است که با این کار شروع کنید که به دیوار چسبیده، به پدالها متصل و از آنها خارج شوید تا با این کار آشنا شوید. سپس به مسیرهای کم تردد یا بهتر است به منطقههای چمنی و صاف پیشرفت کنید.
در مناطق شهری، مانند چراغهای راهنمایی، خیابانهای باریک (که ترافیک به یک پیاده رو کاهش مییابد) و چراغهای راهنمایی باید از توقفات ناگهانی اجتناب کنید. بهتر است قبل از رسیدن به چراغها و تقاطعها پای خود را آزاد کنید.
و اگر هم زمین خوردید، نگران نباشید. این اتفاق برای بهترینها هم میافتد!
9 نکته برای دوچرخهسواری با کلیتها
ابتدا از پدالهای دو طرفه استفاده کنید
اگر استرس استفاده از پدالهای جادهای را دارید و بیشتر به عنوان یک دوچرخه سوار شهری فعالیت میکنید، پیشنهاد میکنیم از پدالهای دو طرفه استفاده کنید که از هر دو طرف قابل اتصال هستند.
کم کردن تنش فنر پدال
قبل از شروع به استفاده از کفش های دوچرخه، حتماً تنش فنر پدال را به کمترین مقدار خود کاهش دهید، این کار کمک میکند به راحتی کفش را جا بزنید و در موقع نیاز به راحتی دربیاورید.
تمرین با نگه داشتن به دیوار
اگر احساس ناامنی میکنید، پیش از اینکه از دوچرخه برخیزید، تمرین کنید که پای خود را از پدال خارج کنید در حالی که به دیوار نگه میدارید.
پیشبینی کنید
پیشبینی کنید که کی نیاز است پای خود را برای توقف بگذارید و قبل از آن از پدال خارج شوید.
استفاده از کفشهای تورینگ یا MTB برای دوچرخهسواری روزمره
کفش تورینگ یا کفش دوچرخه کوهستان با سطح زیری ناهموار انتخاب مناسبی برای دوچرخهسواری روزمره است، زیرا میتوانید پشت چراغ قرمز در ترافیک سنگین شهری با فشار اندکی و با کمی مهارت به راحتی کفش خود را از قفل آزاد و به راحتی جا بیاندازید.
با کفشهای جادهای زیاد قدم نزنید
اگر قصد دارید که کمی پیاده روی کنید یا مسیری را در پیش دارید که باید دوچرخه خود را در کول خود حمل کنید حتما از کفش های دوچرخه سواری ترکینگ استفاده کنید. این کفش ها دارای زیری صافی هستند و میتوانید مسافت های کوتاه را با آنها پیاده روی کنید. کفش های جادهای که دارای کلیت های 3 بولت هستند هیچ گاه مناسب پیاده روی نیستند.
کلیت های خود را بررسی کنید
به خصوص اگر از کلیتهای سه بولت پلاستیکی جاده استفاده میکنید. به مرور زمان این کلیتها فرسوده شوند، بعد از فرسوده شدن این کلیت ها در جای خود سفت و محکم نیستند و هر لحظه امکان دارد از جای خود در روند و باعث رخداد حادثه برایتان شود.
تمیز نگه داشتن
از سیستم بدون کلیپس خود مراقبت کنید؛ عدم نگهداری مناسب میتواند باعث ناتوانی در جا انداختن و خارج کردن کلیت از قفل شود.
بررسی کفش کفش
اگر در جا انداختن پل ها به پدال به مشکل برخوردین، کفی کفش را بررسی کنید، گاهی اوقات لازم از قسمتی از کفی اطراف پل را ببرید تا جا انداختن کلیت به قفل آسان تر شود.
آیا وقتی برای تعویض کلیت خود است؟
حتماً زمانی میرسد که به دلیل فرسودگی باید کلیتهای خود را تعویض کنید. بسیاری از عوامل میتوانند به فرسودگی کلیت کمک کنند، مانند مسافت، پیاده روی با کلیتها و شرایط دوچرخهسواری.
میتوانید احساس کنید که زمان آن رسیده است که آنها را تعویض کنید وقتی که وارد و خارج شدن از پدال سختتر شود یا حتی از آنها به طور غیرمنتظره خارج شوید.